Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku

Pozostaniemy jeszcze trochę w klimatach muzealnych 😉 Być może pamiętacie, że w listopadzie ogłosiłam konkurs na miejsce w Polsce warte do zwiedzenia jesienią. Wraz z Te. stwierdziliśmy, że to Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku jest najlepszym pomysłem na zagospodarowanie sobie jednego dnia jesiennego weekendu. Wizyta w Muzeum potwierdziła, że wybór ten był strzałem w dziesiątkę.

Sercem Muzeum jest wystawa główna, zajmująca powierzchnię niemal 5 tys. m², co czyni ją jedną z największych wystaw prezentowanych przez muzea historyczne na świecie. Zlokalizowana jest 14 metrów pod ziemią. To opowieść o tragicznym doświadczeniu II wojny światowej, o jej genezie i skutkach, o ofiarach i sprawcach, o bohaterach i zwykłych ludziach. Ma przypominać lekcję historii, której nie wolno nam zapomnieć.

Źródło: muzeum1939.pl

Muzeum II Wojny Światowej jest obiektem stosunkowo młodym – jego otwarcie nastąpiło w marcu 2017 roku, mimo że pierwsze kroki do jego powstania poczyniono dziesięć lat wcześniej. Zarówno z zewnątrz jak i wewnątrz Muzeum stylistycznie wpisuję się w tematykę wojny – jest surowe, zimne, przyciemnione, ale jednak przepełnione kontrastami. Do tych kontrastów jeszcze powrócę, bo to one, moim zdaniem, najsilniej oddziaływają na emocje zwiedzających i pozwalają wczuć się w klimat tamtego koszmarnego czasu.

Źródło zdjęcia: muzeum1939.pl

Bilet możemy kupić na miejscu jednak bezpieczniej zarezerwować sobie miejsce online, jeżeli chcecie mieć pewność, że wejdziecie o danej godzinie.

Koszt biletów na wystawę główną:

• Bilet normalny – 23 zł
• Bilet ulgowy – 16 zł
• Bilet rodzinny (2 dorosłych i maksymalnie 3 dzieci do 19 lat) – 55 zł
• Bilet grupowy normalny (powyżej 10 osób + 1 opiekun na 10 osób bezpłatnie) – 23 zł
• Bilet grupowy ulgowy (powyżej 10 osób + 1 opiekun na 10 osób bezpłatnie) – 16 zł
• Audioprzewodnik – 5 zł
• Dzieci do 7 lat wchodzą za darmo

Wejścia nie są na ściśle określoną godzinę – otrzymujemy godzinny przedział czasowy, w którym musimy stawić się na miejscu np. u nas 14.00 – 15.00. Info dla spóźnialskich – jak się przekonaliśmy na własnej skórze, nie jest problemem, żeby wejść po ustalonym czasie, jeżeli nie ma zbyt wielu zwiedzających 😉

Warto podkreślić, że budynek jest doskonale dostosowany dla niepełnosprawnych oraz rodzin z dziećmi. Na miejscu dostępne pomieszczenie z przewijakiem dla niemowlaka.

Główna wystawa znajduje się na najniższym poziomie. Pozostałe piętra pełnią funkcję użytkową – są to sale konferencyjne, biblioteka, apartamenty, sala kinowa, kawiarnia. Bogactwo ekspozycji wystawy głównej zawiera się w dokumentach, zapiskach, relacjach, obiektach z epoki, multimediach, pomysłowych instalacjach. Przy prezentacji eksponatów wykorzystano bardzo efektowny przekaz wizualny, cała otoczka prezentowanych materiałów wprawia w osłupienie: tablice interaktywne wplecione w ściany budynków, instalacje z autentycznych pamiątek okresu, klimatyczne oświetlenie eksponatów – to tylko część artystycznych zabiegów wprawiających nas w mroczny klimat pierwszej połowy XX wieku.

W wystawie podobało mi się chronologiczne rozlokowanie ekspozycji, a także przystępny sposób przekazywania informacji. Odniosłam wrażenie, że zmniejszono nacisk na historyczne zobrazowanie aspektu wojny, a podkreślono tragedię jej ofiar – ludności cywilnej.

Wiele z eksponatów i sposób przedstawienia wydarzeń z wojny wywarło na mnie niesamowite wrażenie. Gdy tylko przeszliśmy przez bramki, jedna z pań obsługujących zaproponowała nam skręcić w lewo i rozpocząć zwiedzania od części przeznaczonej dla dzieci – wystawy „Podróż w czasie”.

Weszliśmy do zrekonstruowanego przedwojennego mieszkania warszawskiej rodziny. Z pozoru sielski widok: tu i ówdzie dziecięce zabawki, na stole leży serwis do kawy, kartka z elementarza. Tylko nagłówek gazety zdradzał panujące tu napięcie.

Za oknem toczy się spokojne jeszcze życie miasta (rolę widoku z okna pełni animacja z tablicy multimedialnej). Z głośników płynie pełna niepokoju opowieść małej dziewczynki, o tym jak wybuchła wojna i z tego powodu nie mogli pójść do szkoły.

Przechodząc do pozostałych pomieszczeń widzimy to samo mieszkanie w różnych odsłonach: w momencie okupacji niemieckiej i w trakcie wyzwolenia. W tym ostatnim wariancie: okno zabarykadowane a mieszkanie doszczętnie zdewastowane. Przez wyrwę w ścianie widać zniszczone miasto. Dziewczynka opowiada, jak chorują i ilu jej przyjaciół zginęło. To kontrastujące przedstawienie różnych odsłon jednego mieszkania – przed, w trakcie i po zakończeniu konfliktu wraz z opowieścią dziecka w tle, nie bardzo rozumiejącego, o co w tej wojnie chodzi, bardzo oddziałuje na emocje odbiorcy.

Takie zadanie postawiło sobie Muzeum – przedstawienie faktów historycznych spada na nieco dalszy plan, a prym wiedzie opowiedzenie historii o wojnie z perspektywy jej uczestników. Dowiemy się, jakie mundury nosili żołnierze różnych ugrupowań i jak wyglądał ich asortyment, jak radziła sobie ludność cywilna, gdy podczas wojny brakowało dosłownie wszystkiego, gdzie się kryli podczas nalotów, jak wyglądały plakaty i ulotki nawołujące ich do walki.

Niemiłosiernie wzruszają relacje uczestników wojny. Mnie poruszała opowieść o dziewczynce, która w notesie zapisywała datę śmierci swoich bliskich. Notatki kończą się słowami „Nie ma już nikogo”. Sama dziewczynka również zmarła z głodu i wycieczenia.

Historie ludzi będących ofiarami wojny przerażają. Przeraża mur utworzony z walizek należących do ludzi wywiezionych do Auschwitz, przeraża ściana ze zdjęciami jego ofiar, multum metalowych plakietek z numerami, które były kiedyś osobami.

Gdyby z tego tytułu usunąć „matki” i przed słowem „krzyż” umieścić piątkę i dwa zera, brzmiałoby znajomo? 😉

Pakt Ribbentrop-Mołotow, czyli IV Rozbiór Polski

Bydgoszcz

Na ekspozycji głównie przewija się akcent polski, ale nie pominięto wydarzeń z innych państw. Snując się po wystawach, w przyciemnionym świetle trafiłam nagle do TEGO pomieszczenia. Znów kontrast. Ostre, białe światło bijące z pomieszczenia nie pozwoliło mi od razu dostrzec, co znajduje się nad moją głową. Stanęłam wryta. To rekonstrukcja bomby spuszczonej na Hiroshimę w skali 1:1.

„Stalin nie ufał” – o tym, co działo się w ZSRR możemy dowiedzieć się z radzieckiej sali kinowej.

Możemy sprawdzić swoją wiedzę na temat II Wojny Światowej w zmaganiu z innymi zwiedzającymi w interaktywnym quizie.

Wydaje mi się, że na zwiedzających najbardziej robi wrażenie rekonstrukcja przedwojennego miasta z jego kamieniczkami i przyulicznymi sklepikami. W witrynach widnieją oryginalne produkty z tamtych lat, a kino Wanda zaprasza na seans.

Miejsce to znajduje się mniej więcej na początku wystawy. Na jej końcu, kontrastowo, znajdujemy znów rekonstrukcję miasta, tym razem w powojennej odsłonie.

Moim zdaniem Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, obok muzeum AUSCHWITZ-BIRKENAU w Oświęcimiu, to miejsce, które każdy powinien zobaczyć, aby nabrać pokory do przeszłości, docenić teraźniejszość i uniknąć błędu w przyszłości. Nie żałujcie czasu i pieniędzy na tak pożyteczną lekcję historii.